راهنمای جامع ایمنی محل کار برای کار با ابزار برقی

کار با ابزار برقی در محیط‌های صنعتی و کارگاهی نیازمند رعایت نکات ایمنی خاصی است که عدم توجه به آن‌ها می‌تواند باعث وقوع حوادث ناگوار شود. از آنجا که این ابزارها می‌توانند جرقه بزنند یا بخارات و گازهای محترقه را به آتش بکشند، ایمنی کار با ابزار برقی امری ضروری و غیرقابل انکار است. در این مقاله، به بررسی نکات ایمنی برای کار با ابزار برقی، اقدامات لازم برای پیشگیری از حوادث و نحوه مراقبت و استفاده صحیح از این ابزارها می‌پردازیم.

محیط کار ایمن

محیط کار نقش مهمی در ایمنی کار با ابزار برقی دارد. برای ایجاد یک محیط کار ایمن، باید به نکات زیر توجه کنید:

1. تمیزی و روشنایی محیط: محیط کار باید تمیز و روشن باشد. محیط‌های درهم ریخته یا تاریک احتمال بروز حادثه را افزایش می‌دهند.
2. جلوگیری از انفجار: ابزار برقی را در محیط‌هایی که خطر انفجار وجود دارد و حاوی مایعات، گازها و بخارهای محترقه هستند، به کار نگیرید. ابزارهای برقی جرقه‌هایی ایجاد می‌کنند که می‌توانند باعث آتش گرفتن گرد و غبارهای موجود در هوا شوند.
3. دور نگه‌داشتن کودکان و افراد غیرمجاز: هنگام کار با ابزار برقی، کودکان و سایر افراد را از دستگاه دور نگه دارید. در صورتی که حواس شما پرت شود، ممکن است کنترل دستگاه از دست شما خارج شود.

ایمنی الکتریکی

رعایت نکات ایمنی الکتریکی می‌تواند از وقوع حوادث ناشی از برق‌گرفتگی جلوگیری کند:

1. تناسب دوشاخه و پریز: دوشاخه ابزار برقی باید با پریز برق تناسب داشته باشد. هیچگونه تغییری در دوشاخه ایجاد نکنید. مبدل دوشاخه نباید همراه با ابزار برقی دارای اتصال زمین استفاده شود. دوشاخه‌های اصل و تغییر داده نشده و پریزهای مناسب، خطر برق‌گرفتگی را کاهش می‌دهند.
2. جلوگیری از تماس با قطعات متصل به زمین: از تماس بدنی با قطعات متصل به سیم اتصال زمین مانند لوله، شوفاژ، اجاق برقی و یخچال خودداری کنید. در صورت تماس بدنی با سطوح و قطعات دارای اتصال به زمین و همچنین تماس شما با زمین، خطر برق‌گرفتگی افزایش می‌یابد.
3. جلوگیری از رطوبت: ابزارهای برقی را در معرض باران و رطوبت قرار ندهید. نفوذ آب به ابزار برقی، خطر شوک الکتریکی را افزایش می‌دهد.
4. استفاده صحیح از کابل: از سیم دستگاه برای مقاصد دیگر استفاده نکنید. هرگز برای حمل ابزار برقی، کشیدن آن یا خارج کردن دوشاخه از سیم دستگاه استفاده نکنید. کابل دستگاه را از حرارت، روغن، لبه‌های تیز یا قطعات متحرک دور نگه‌دارید. کابل‌های آسیب دیده و یا گره خورده خطر شوک الکتریکی را افزایش می‌دهند.
5. استفاده از کابل مناسب در محیط‌های باز: هنگام استفاده از ابزار برقی در محیط‌های باز، تنها از کابل رابطی استفاده کنید که برای محیط باز نیز مناسب باشد. کابل‌های رابط مناسب برای محیط باز، خطر برق‌گرفتگی را کم می‌کنند.
6. استفاده از کلید حفاظتی جریان خطا و نشتی زمین: در صورت لزوم کار با ابزار برقی در محیط و اماکن مرطوب، باید از یک کلید حفاظتی جریان خطا و نشتی زمین (کلید قطع کننده اتصال با زمین) استفاده کنید. استفاده از این کلیدها خطر برق‌گرفتگی را کاهش می‌دهد.

رعایت ایمنی اشخاص (کاربران و اپراتورها)

رعایت نکات ایمنی شخصی هنگام کار با ابزار برقی می‌تواند از بروز حوادث جدی جلوگیری کند:

1. تمرکز و هوشیاری: هنگام کار با ابزار برقی، حواس خود را خوب جمع کنید، به کار خود دقت کنید و با فکر و هوشیاری کامل با ابزار برقی کار کنید. در صورت خستگی و یا در صورتی که مواد مخدر، الکل و دارو استفاده کرده‌اید، با ابزار برقی کار نکنید. یک لحظه بی‌توجهی هنگام کار با ابزار برقی، می‌تواند جراحت‌های شدیدی به همراه داشته باشد.
2. استفاده از تجهیزات ایمنی شخصی: همواره از عینک ایمنی استفاده نمایید. استفاده از تجهیزات ایمنی مانند ماسک ضد گرد و غبار، کفش‌های ایمنی ضد لغزش، کلاه ایمنی و گوشی محافظ متناسب با نوع کار با ابزار برقی، خطر مجروح شدن را کاهش می‌دهد.
3. جلوگیری از راه افتادن ناخواسته: مواظب باشید که ابزار برقی بطور ناخواسته بکار نیفتد. قبل از وارد کردن دوشاخه دستگاه در پریز برق، اتصال آن به باتری، برداشتن آن و یا حمل دستگاه، باید دقت کنید که ابزار برقی خاموش باشد. در صورتی که هنگام حمل دستگاه انگشت شما روی دکمه قطع و وصل باشد و یا دستگاه را در حالت روشن به برق بزنید، ممکن است سوانح کاری پیش آید.
4. برداشتن ابزارهای تنظیم کننده و آچارها: قبل از روشن کردن ابزار برقی، همه ابزارهای تنظیم کننده و آچارها را از روی دستگاه بردارید. ابزار و آچارهایی که روی بخش‌های چرخنده دستگاه قرار دارند، می‌توانند باعث ایجاد جراحت شوند.
5. حفظ تعادل و وضعیت بدن: وضعیت بدن شما باید در حالت عادی قرار داشته باشد. برای کار جای مطمئنی برای خود انتخاب کرده و تعادل خود را همواره حفظ کنید. به این ترتیب می‌توانید ابزار برقی را در وضعیت‌های غیر منتظره بهتر تحت کنترل داشته باشید.
6. پوشیدن لباس مناسب: لباس مناسب بپوشید. از پوشیدن لباس‌های گشاد و حمل زینت آلات خودداری کنید. موها و لباس خود را از بخش‌های در حال چرخش دستگاه دور نگه‌دارید. لباس‌های گشاد، موی بلند و زینت آلات ممکن است در قسمت‌های در حال چرخش دستگاه گیر کنند.
7. رعایت اصول ایمنی و نادیده گرفتن سهل‌انگاری: آشنایی با ابزار به دلیل کار کردن زیاد با آن نباید باعث سهل انگاری شما و نادیده گرفتن اصول ایمنی شود. بی‌دقتی ممکن است باعث بروز جراحاتی در عرض کسری از ثانیه شود.

استفاده صحیح از ابزار برقی و مراقبت از آن

استفاده صحیح و مراقبت از ابزار برقی می‌تواند عمر مفید آن‌ها را افزایش دهد و از وقوع حوادث جلوگیری کند:

1. جلوگیری از وارد کردن فشار زیاد: از وارد کردن فشار زیاد روی دستگاه خودداری کنید. برای هر کاری، از ابزار برقی مناسب با آن استفاده کنید. به کار گرفتن ابزار برقی مناسب باعث می‌شود که بتوانید از توان دستگاه بهتر و با اطمینان بیشتر استفاده کنید.
2. تعمیر ابزار برقی معیوب: در صورت ایراد در کلید قطع و وصل ابزار برقی، از دستگاه استفاده نکنید. ابزار برقی که نمی‌توان آن‌ها را قطع و وصل کرد، خطرناک بوده و باید تعمیر شوند.
3. قطع برق قبل از تنظیم و تعویض متعلقات: قبل از تنظیم ابزار برقی، تعویض متعلقات و یا کنار گذاشتن آن، دوشاخه را از برق بکشید و یا باتری آن را خارج کنید. رعایت این اقدامات پیشگیری ایمنی از راه افتادن ناخواسته ابزار برقی جلوگیری می‌کند.