آشنایی با انواع دستگاههای جوش و ویژگیهای آنها
جوشکاری یکی از مهمترین فرآیندهای صنعتی است که در بسیاری از صنایع مختلف از جمله خودروسازی، ساخت و ساز، تولید قطعات فلزی، و تعمیرات مورد استفاده قرار میگیرد. انتخاب ابزار مناسب برای جوشکاری میتواند تأثیر زیادی در کیفیت کار، سرعت انجام پروژه و ایمنی کارگر داشته باشد. در این مقاله به بررسی انواع دستگاههای جوش و چگونگی انتخاب ابزار جوشکاری مناسب خواهیم پرداخت.
1.آشنایی با انواع دستگاههای جوش
در ابتدا لازم است که با انواع دستگاههای جوشکاری آشنا شویم. دستگاههای جوشکاری معمولاً به سه دسته اصلی تقسیم میشوند: جوشکاری با قوس الکتریکی (MMA)، جوشکاری MIG/MAG، و جوشکاری TIG.
جوشکاری با قوس الکتریکی (MMA)
جوشکاری با قوس الکتریکی یا همان جوشکاری دستی (Stick Welding) یکی از روشهای رایج و پرکاربرد در جوشکاری است. این نوع جوشکاری از الکترودهایی استفاده میکند که در هنگام جوشکاری ذوب میشوند و قوس الکتریکی را ایجاد میکنند. دستگاههای جوشکاری MMA معمولاً به راحتی قابل حمل بوده و به دلیل نیاز به مهارت کمتر، برای کار در محیطهای مختلف مناسب هستند.
- مزایا: مقرون به صرفه، قابل استفاده در شرایط سخت و هوای نامساعد، مناسب برای جوشکاری روی مواد ضخیم.
- معایب: تولید دود زیاد، مناسب برای کارهای دقیق نیست.
جوشکاری MIG/MAG
جوشکاری MIG (Metal Inert Gas) و MAG (Metal Active Gas) یک فرآیند خودکار است که در آن یک سیم جوش از طریق تفنگ جوش به محل جوش منتقل میشود. در جوشکاری MIG از گاز بیاثر مانند آرگون برای محافظت از جوش استفاده میشود، در حالی که در جوشکاری MAG از گاز فعال مانند دیاکسید کربن یا ترکیبی از آن استفاده میشود.
- مزایا: مناسب برای جوشکاری روی فلزات نازک، سرعت بالا در جوشکاری، کیفیت جوش بالا.
- معایب: نیاز به گاز محافظ، به طور معمول برای محیطهای بیرونی مناسب نیست.
جوشکاری TIG
جوشکاری TIG (Tungsten Inert Gas) یکی از دقیقترین روشهای جوشکاری است که برای جوشکاری فلزات نازک و حساس مانند آلیاژهای استیل و آلومینیوم استفاده میشود. در این روش، از الکترود تنگستن غیر مصرفی استفاده میشود و از گاز آرگون برای محافظت از قوس جوش استفاده میگردد.
- مزایا: دقت بالا، کیفیت عالی جوش، مناسب برای فلزات حساس.
- معایب: نیاز به مهارت بالا، سرعت کمتر نسبت به MIG و MMA.
2.عواملی که در انتخاب دستگاه جوش مؤثر هستند
برای انتخاب دستگاه جوش مناسب، باید عوامل مختلفی را در نظر بگیرید که در ادامه به بررسی مهمترین آنها میپردازیم:
1.نوع پروژه
اولین نکتهای که باید در نظر بگیرید، نوع پروژهای است که قرار است انجام دهید. برای پروژههای صنعتی بزرگ و جوشکاری قطعات ضخیم، دستگاههای جوشکاری MMA یا MIG معمولاً بهترین گزینهها هستند. برای جوشکاری قطعات نازک و دقیق، جوشکاری TIG مناسبتر است.
2.نوع فلزات
نوع فلزاتی که قصد جوشکاری آنها را دارید نیز در انتخاب دستگاه تأثیر دارد. به عنوان مثال، جوشکاری فلزات غیرآهنی مانند آلومینیوم و مس نیازمند دستگاههایی با ویژگیهای خاص است. جوشکاری فولاد ضد زنگ یا استیل نیز معمولاً به جوشکاری TIG نیاز دارد تا کیفیت بالای جوش حفظ شود.
3.توان دستگاه
توان دستگاه جوش به شدت جریان الکتریکی اشاره دارد که دستگاه میتواند تولید کند. بسته به نوع کار و ضخامت فلزات، باید دستگاهی را انتخاب کنید که توانایی تولید جریان مناسب را داشته باشد. برای فلزات ضخیمتر، دستگاههایی با توان بالاتر مناسبتر هستند.
4.محیط کار
محیط کار نیز میتواند تأثیر زیادی در انتخاب دستگاه جوش داشته باشد. اگر در محیطهای باز و تحت شرایط نامساعد مانند باد و باران کار میکنید، دستگاههای جوشکاری MMA یا MIG با قابلیتهای ضدآب ممکن است مناسبتر باشند.
5.نیاز به حمل و نقل
اگر کار شما به گونهای است که نیاز به جابجایی و حمل و نقل دستگاه جوش در محلهای مختلف دارید، بهتر است دستگاههای جوش سبک و قابل حمل را انتخاب کنید.
3.ویژگیهای مهم در انتخاب دستگاه جوش
در ادامه به برخی ویژگیهای مهم در انتخاب دستگاه جوش میپردازیم:
1.قابلیت تنظیم جریان
داشتن تنظیمات دقیق برای جریان الکتریکی یکی از ویژگیهای مهم در دستگاههای جوش است. این ویژگی به شما امکان میدهد تا جوشکاری دقیقتر و با کیفیت بالاتری انجام دهید.
2.سیستم خنککننده
دستگاههای جوشکاری به دلیل تولید حرارت زیاد نیاز به سیستم خنککننده دارند. برخی از دستگاهها دارای سیستم خنککننده آب هستند که میتواند به طول عمر دستگاه و کیفیت جوش کمک کند.
3.قابلیت جوشکاری فلزات مختلف
دستگاههایی که قابلیت جوشکاری انواع مختلف فلزات را دارند، میتوانند انتخاب مناسبی برای افرادی باشند که در کارهای مختلف جوشکاری فعالیت میکنند.
4.کیفیت ساخت
کیفیت ساخت دستگاه جوش تأثیر زیادی در دوام و عملکرد آن دارد. دستگاههای جوش با بدنههای مقاوم و اجزای با کیفیت میتوانند مدت زمان بیشتری کار کنند و نیاز به تعمیرات کمتری داشته باشند.
5.نکات ایمنی در هنگام استفاده از دستگاههای جوش
استفاده از دستگاههای جوشکاری نیازمند رعایت نکات ایمنی است تا از بروز حوادث و آسیبهای جدی جلوگیری شود. جوشکاری میتواند به دلیل تولید حرارت بسیار بالا، قوس الکتریکی و ایجاد بخارات سمی خطرات زیادی داشته باشد. در ادامه به برخی از مهمترین نکات ایمنی در هنگام استفاده از دستگاههای جوشکاری میپردازیم:
1.استفاده از تجهیزات ایمنی مناسب
یکی از مهمترین اقدامات ایمنی در جوشکاری، استفاده از تجهیزات ایمنی مناسب است. برخی از این تجهیزات عبارتند از:
- کلاه ایمنی جوشکاری: این کلاهها دارای فیلترهایی هستند که از چشمان شما در برابر اشعه قوس الکتریکی محافظت میکنند. همچنین، از شما در برابر جرقهها و حرارت بالا محافظت میکنند.
- دستکشهای جوشکاری: دستکشهای مقاوم در برابر حرارت برای جلوگیری از سوختگی و آسیب به دستها ضروری هستند.
- پوششهای محافظ: لباسهای ضد حرارت و مقاوم در برابر جرقهها، مانند روپوشهای چرمی یا نسوز، باید برای جلوگیری از سوختگی و آسیب به پوست استفاده شوند.
- کفش ایمنی: برای محافظت از پاها در برابر جرقهها و اشیای داغ، استفاده از کفشهای ایمنی جوشکاری توصیه میشود.
2.بررسی و نگهداری دستگاه جوش
دستگاه جوشکاری باید بهطور منظم بررسی و نگهداری شود تا عملکرد آن بهینه باقی بماند و از بروز مشکلات جلوگیری شود. برخی از نکات نگهداری شامل:
- بررسی کابلها و اتصالات: قبل از شروع به کار، بررسی کنید که کابلها و اتصالات دستگاه بهدرستی وصل شده و هیچ گونه خرابی یا آسیبدیدگی وجود ندارد.
- نظافت دستگاه: برای جلوگیری از خرابی و افزایش طول عمر دستگاه، باید دستگاه جوش را بهطور منظم تمیز کنید و از ورود گرد و غبار به داخل آن جلوگیری کنید.
- بررسی سیستم خنککننده: اگر دستگاه شما دارای سیستم خنککننده است، حتماً بررسی کنید که این سیستم بهدرستی کار میکند و هیچگونه انسدادی در آن وجود ندارد.